Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από το Μαξίμου.

Καθώς η επερχόμενη οικονομική κρίση ακονίζει τα δόντια της, προοιωνίζοντας νέα σκληρή λιτότητα, είναι φυσιολογικό ο Πρωθυπουργός να έχει μετανιώσει για κάποιες ενέργειες ή επιλογές του. Φυσικά, μόνο οι νεκροί δεν κάνουν λάθη. Μεταξύ των λαθών περιλαμβάνονται τα μικρότερης σημασίας επικοινωνιακά -που τραυματίζουν προσωρινά την εικόνα του- και λάθη επιλογής προσώπων τα οποία, δεν είναι καθοριστικά, αρκεί να μην έχουν οδηγήσει σε καταστάσεις μη ανατάξιμες.

Ο Πρωθυπουργός, ωστόσο, μάλλον έχει μετανιώσει για τρείς κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις του. Οι δύο από αυτές αφορούν το εκλογικό σύστημα και τον χρόνο των εκλογών. Η κατάργηση της απλής αναλογικής ήταν αναγκαία. Όμως ήταν λάθος η μη επαναφορά του παλαιού συστήματος με την πριμοδότηση των πενήντα εδρών. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του λάθους αρκεί να κάνουμε αναδρομή στις εκλογές του 2012 όταν η χώρα βρέθηκε στο χείλος της αβύσσου. Με το ισχύον, τότε, σύστημα η Ν.Δ. έλαβε 129 έδρες και το ΠΑΣΟΚ 33. Δίχως ορισμένα λάθη (π.χ. ΕΝΦΙΑ) θα είχε ολοκληρωθεί η θητεία της κυβέρνησης (6^ος/16) και η έξοδος από την κρίση, ενώ θα είχαμε αποφύγει και την καταστροφική έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Αντιθέτως, με το νέο σύστημα, που ψηφίστηκε το 2020, η Ν.Δ. θα ελάμβανε 113 έδρες και το ΠΑΣΟΚ 35. Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση Σαμαρά θα ήταν ευάλωτη ενώ θα κατέρρεε μετά την αποχώρηση Κουβέλη το 2013 και η καταστροφή θα ήταν ανυπολόγιστη.

Με το νέο σύστημα, ακόμα και με ποσοστό 37% δεν εξασφαλίζεται η αυτοδυναμία. Με πρόχειρη προσέγγιση δίνει 99 έδρες αυξημένες κατά 5 από το Επικρατείας και 44 από την πριμοδότηση, συνολικά δηλαδή 148. Άλλωστε είναι χαρακτηριστικό επ’ αυτού ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015 με ποσοστό 36,34% αντί για τις 149 έδρες που κέρδισε, με το νέο σύστημα θα είχε συγκεντρώσει 141. Το πρώτο πρόβλημα λοιπόν είναι ο εκλογικός νόμος. Γιατί δεν αρκεί να είσαι πρώτος πρέπει να είσαι και δυνατός. Δηλαδή κατά προτίμηση τουλάχιστον αυτοδύναμος.

Το δεύτερο λάθος είναι η μη αξιοποίηση της ευνοϊκής συγκυρίας. Τον περασμένο Μάιο ο Μητσοτάκης ήταν αναμφισβήτητα κυρίαρχος. Η διεξαγωγή εκλογών τότε θα ήταν και αποδεκτή αφού το πρόβλημα της πανδημίας είχε αντιμετωπιστεί εξαιρετικά. Έτσι θα είχε λυθεί το πρόβλημα της απλής αναλογικής. Έκτοτε ο χρόνος τρέχει σε βάρος της κυβέρνησης αφού φυσιολογικά εκεί στρέφεται η δυσανεξία της κοινωνίας ανεξάρτητα από το αν αυτή οφείλεται στα λάθη της κυβέρνησης ή όχι. Ίσως οι δύο πιο πάνω λόγοι να περιλαμβάνονται στις αιτίες που οδήγησαν στην απομάκρυνση Θεοδωρικάκου. Δίχως να παραβλέπεται η φιλοδοξία και άλλων, μη κοινοβουλευτικών, στελεχών να εκτεθούν στον Νότιο τομέα.

Το τρίτο λάθος του Πρωθυπουργού ήταν διπλό. Αφ’ ενός ο ευτελισμός του θεσμού της Προεδρίας με το νέο σύστημα εκλογής και αφ’ ετέρου η εντελώς απροσδόκητη -αλλά και ανεξήγητη και αδικαιολόγητη για την πλειοψηφία των πολιτών επιλογή της κυρίας Σακελλαροπούλου. Ίσως να ήταν αυτός ένας από τους λόγους που οδήγησαν στην «δεξιά στροφή», με την αξιοποίηση βουλευτών και την προώθηση Βορίδη στο Υπουργείο Εσωτερικών. Σε κάθε περίπτωση, καθώς ο χρόνος αφήνει τα σημάδια του –όπως οι αμαρτίες στο πορτραίτο του DorianGrey- φαίνεται ότι η κυβέρνηση έχει χάσει την αρχική της αυτοπεποίθηση. Η νέα λιτότητα έρχεται ανατρέποντας τα πολιτικά δεδομένα. Η κυβέρνηση επείγεται να κάνει τις εκλογές πριν να είναι αργά. Γι’ αυτό, το «φάντασμα» των εκλογών, καθώς πλανιέται ανήσυχο στις σκιές του Μαξίμου, αναζητά εναγωνίως ένα εκλογικό «ξέφωτο» στην πανδημία.

Αντώνης Αντωνάκος

17-02-2021

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.           http://www.antonakos.edu.gr