Χαράτσι στους «αιώνιους» φοιτητές είναι το εναλλακτικό σενάριο της αυτόματης διαγραφής τους από τα μητρώα των ΑΕΙ. Ξεπήδησε από τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ και κυκλοφορεί σαν σκιά στα συρτάρια των υπουργών Παιδείας από την εποχή της Α. Διαμαντοπούλου. Η σύσταση του ΟΟΣΑ για κατάργηση της δωρεάν διανομής των φοιτητικών συγγραμμάτων και αντικατάστασή της με κουπόνι αγοράς μεταχειρισμένων βιβλίων και η πρόταση του ίδιου Οργανισμού για επιβολή
διδάκτρων-ποινής στους «φοιτητές που καθυστερούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους» αποτελούν το πακέτο-βόμβα που μπορεί να εκραγεί στις σχολές το επόμενο διάστημα.Αυτό για το οποίο μπορεί κάποιος να στοιχηματίσει με άνεση είναι ότι σε πείσμα του νόμου Διαμαντοπούλου, που έχει καθορίσει σαφή διαδικασία και αυστηρά χρονοδιαγράμματα, δεν πρόκειται να λυθεί αυτομάτως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο ο γόρδιος δεσμός των «αιώνιων» φοιτητών. Για να εφαρμοστεί ο νόμος και να διαγραφούν από τα αρχεία των Ιδρυμάτων περίπου 180.000 φοιτητές, εκ των οποίων η πλειονότητα λιμνάζει στα μεγαθήρια του Καποδιστριακού και του Αριστοτέλειου, απαιτείται η συνέργεια των ΑΕΙ.Το κλίμα στα πανεπιστήμια διαμορφώνεται από τους πρυτάνεις. Τουλάχιστον, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, οι πρυτάνεις των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, Θ. Πελεγρίνης και Γ. Μυλόπουλος, μέχρι να παραδώσουν τα κλειδιά τέλη Αυγούστου, που λήγει η θητεία τους, κατέστησαν σαφές ότι δεν πρόκειται να κουνήσουν ούτε το μικρό τους δάκτυλο για να ξεκινήσει το ξεφόρτωμα των Ιδρυμάτων τους. Η καθυστέρηση των Ιδρυμάτων να συντάξουν Οργανισμούς και ακολούθως εσωτερικούς κανονισμούς, όπου θα ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής των διατάξεων περί «αιώνιων» φοιτητών και κάθε άλλου θέματος που σχετίζεται με τη φοίτηση, έχει ήδη διαμορφώσει τετελεσμένα, τα οποία θα ήταν πολύ δύσκολο να υπερβεί οποιοσδήποτε πρύτανης χωρίς τη συμμαχία της Συγκλήτου και με τις φοιτητικές παρατάξεις να εχθρεύονται το μέτρο για τους δικούς τους λόγους.Η αυτόματη διαγραφή των λιμναζόντων φοιτητών θα άδειαζε τις δεξαμενές ψήφων παρατάξεων που βασίζουν την εκλογική τους επιτυχία στα ενημερωμένα αρχεία τους. Συνεπώς, ακόμη κι αν στη θέση του Θ. Πελεγρίνη εκλεγόταν η Α. Διαμαντοπούλου αυτοπροσώπως, θα ήταν πρακτικά αδύνατο να γίνουν μαζικές διαγραφές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.Ο ίδιος ο Θ. Πελεγρίνης, εκφράζοντας όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά το κυρίαρχο κλίμα στο πανεπιστήμιο που τον εξέλεξε, αντέδρασε στην απαίτηση του υπουργού Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλου για άμεσες διαγραφές, αραδιάζοντας σειρά εμποδίων: «Θα πρέπει να προηγηθούν τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα, ώστε να υπάρξει η σχετική πρόνοια που θα πρέπει να περιληφθεί στους υπό σύνταξη Οργανισμούς των Ιδρυμάτων και ακολούθως στους εσωτερικούς κανονισμούς τους». Και παράλληλα, θα πρέπει οι σχολές και τα τμήματα του Ιδρύματος να κάνουν εισηγήσεις για τη «διαδικασία αντιμετώπισης των ανενεργών φοιτητών, έτσι ώστε να τηρηθούν η ακαδημαϊκή τάξη και η ηρεμία στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα». Ξεκάθαρος: Θα αποφύγουμε την καυτή πατάτα διά της διολισθήσεως.Στο ίδιο πνεύμα απάντησε στις υπουργικές δηλώσεις και η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σε σχετική ανακοίνωσή της επικαλέστηκε το γεγονός ότι ο Οργανισμός του Ιδρύματος βρίσκεται υπό κατάρτιση με πρόβλεψη διάκρισης των «αιώνιων» φοιτητών του Αριστοτέλειου σε δύο κατηγορίες: Στους αδιάφορους που αποδεδειγμένα δεν ενδιαφέρονται να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους και δεν ζητούν «έλεος», συνεπώς θα καρατομηθούν ανελέητα, και σε εκείνους που ενδιαφέρονται μεν και συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά για διάφορους λόγους καθυστερούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.Για τους δεύτερους η Σύγκλητος του ΑΠΘ προαναγγέλλει ευνοϊκότερη αντιμετώπιση κάνοντας χρήση της σχετικής ευχέρειας που παρέχει στα ΑΕΙ ο νόμος Διαμαντοπούλου. Πλην όμως, για να θεσμοθετηθεί η παραπάνω διάκριση θα πρέπει να εφαρμοστεί η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος για την κατάρτιση των Οργανισμών των ΑΕΙ. Η Σύγκλητος γνωμοδοτεί, ο πρύτανης προτείνει και το Συμβούλιο εγκρίνει. Κατά έναν τρόπο, ο νόμος περιγράφει «σύνοδο πλανητών», η οποία κάθε άλλο παρά αυτονόητο είναι ότι θα επισυμβεί υπό τις σημερινές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην ανώτατη εκπαίδευση με το δίπολο Συμβούλια-πρυτάνεις σε απόλυτη δυσαρμονία.Επί του παρόντος, οι «δίδυμοι» Θ. Πελεγρίνης και Γ. Μυλόπουλος, ως σημαιοφόροι των αντιδράσεων κατά του νόμου Διαμαντοπούλου, συγκεντρώνουν για πολλοστή φορά τα πυρά των υπέρμαχων της μεταρρύθμισης στα ΑΕΙ. Εάν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που φέρουν το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους να έχει γνωμοδοτήσει απαγορεύοντας στους απερχόμενους πρυτάνεις να θέσουν ξανά υποψηφιότητα στις επικείμενες εκλογές του Μαΐου, τότε είναι πολύ πιθανό τα δύο οχυρά κατά του νόμου να παραδοθούν στους πολιορκητές τους και στη θέση των «άτακτων» πρυτάνεων να εκλεγούν πρόσωπα με πιο «ήσυχο» προφίλ.Βεβαίως, οι «ήσυχοι» πρυτάνεις δεν διασφαλίζουν πάντα την ησυχία στα Ιδρύματά τους. Σε αρκετές περιπτώσεις κάνουν συμφωνίες κάτω από το τραπέζι παραδίνοντας στους φοιτητές με κάθε διακριτικότητα τα «λάβαρα της επανάστασης». Και αυτοί ξέρουν τη δουλειά. Οταν είναι αρκετοί, κλείνουν τα πανεπιστήμια. Οταν είναι λιγότεροι, παρεμποδίζουν τη λήψη αποφάσεων διακόπτοντας τις συνεδριάσεις των αρμόδιων οργάνων. Το πιο πρόσφατο «δείγμα δουλειάς» τους έδωσαν την περασμένη εβδομάδα στο Χαροκόπειο παρεμποδίζοντας τη συνεδρίαση των πρυτάνεων με διαμαρτυρίες κατά του μέτρου της διαγραφής των «αιώνιων» φοιτητών.
«Οδηγός» οι θέσεις του ΟΟΣΑγια την εκπαιδευτική πολιτική
Στην έκθεση σημειώνεται ότι «σε χώρες που δεν έχουν ιδιαίτερη παράδοση στα δίδακτρα, είναι καλό να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση»Οι ελληνικές κυβερνήσεις ακριβοπληρώνουν τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ, αλλά αυτός δεν είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι συμβουλές του διεθνούς Οργανισμού τηρούνται ευλαβικά από τους υπουργούς τα τελευταία χρόνια. Πλήρης ταύτιση θέσεων παρατηρείται ανάμεσα στο αρχικό σχέδιο του νόμου για τα ΑΕΙ που είχε εκπονηθεί από το επιτελείο της Α. Διαμαντοπούλου και στην έκθεση του ΟΟΣΑ (2011, «Καλύτερες Επιδόσεις και Επιτυχείς Μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση,
Συστάσεις για την Εκπαιδευτική Πολιτική στην Ελλάδα»). Με τις συστάσεις των εμπειρογνωμόνων ευθυγραμμίστηκε σχεδόν στο σύνολό της η εκπαιδευτική πολιτική της τελευταίας τριετίας (συγχωνεύσεις, μείωση εισακτέων, αλλαγή του διοικητικού μοντέλου της εκπαίδευσης).Στην ενότητα της έκθεσης υπό τον τίτλο «Βελτίωση της απόδοσης κόστους, με βελτίωση της αποδοτικότητας στα συστήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης», ο ΟΟΣΑ προτείνει επί λέξει:● Περαιτέρω σύνδεση της χρηματοδότησης με τα ποσοστά αποφοίτησης.● Δημιουργία κινήτρων για τη μείωση των ποσοστών μη ολοκλήρωσης (διαρροής) και του χρόνου φοίτησης.● Μείωση κρατικών επιχορηγήσεων για φοιτητές που καθυστερούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.Προτείνεται επίσης «περιορισμός του συνολικού αριθμού των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε αριθμό συγκρίσιμο με το μέσο όρο εισακτέων στην Ε.Ε.», καθώς και «αύξηση επιμερισμού του κόστους στους φοιτητές», χωρίς όμως να παραλείπεται η υπογράμμιση της συνταγματικής διάταξης που επιβάλλει την παροχή δωρεάν εκπαίδευσης. Σ’ αυτό το πλαίσιο ο ΟΟΣΑ προτείνει:● Αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος δωρεάν συγγραμμάτων για τους φοιτητές με κουπόνι συγγραμμάτων για κάθε φοιτητή, για κάθε έτος, αξίας αισθητά μικρότερης από το κόστος των βιβλίων που θα χρειαζόταν. Ετσι, αναφέρει, θα ενθαρρύνεται ο
ανταγωνισμός μεταξύ εκδοτών και θα διευκολύνεται η ανάπτυξη υγιούς αγοράς μεταχειρισμένων βιβλίων, προσφέροντας σημαντική εξοικονόμηση χρημάτων για το κράτος.● Εναρξη διαλόγου με τις ενώσεις φοιτητών και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς αναφορικά με μακροπρόθεσμες εναλλακτικές επιμερισμού κόστους.● Διεύρυνση της διαθεσιμότητας των φοιτητικών δανείων, όπως προτείνεται στο νέο νόμο-πλαίσιο, ώστε να βοηθηθούν οι φοιτητές και οι οικογένειες που δεν διαθέτουν τα μέσα να χρηματοδοτήσουν το κόστος της ανώτατης εκπαίδευσης (κατοικία, εκπαιδευτικά υλικά που δεν παρέχονται δωρεάν κ.λπ.).Τέλος, στην έκθεση σημειώνεται ότι «σε χώρες που δεν έχουν ιδιαίτερη παράδοση στα δίδακτρα, είναι καλό να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση που θα βοηθήσει να ξεκαθαριστεί αν:● Είναι βιώσιμη η τεράστια εξάρτηση από το δημόσιο χρήμα.● Τα ιδιωτικά προνόμια είναι τόσο χαμηλά ώστε να δικαιολογούν τα χαμηλά δίδακτρα, ιδιαίτερα για τους πιο εύπορους μαθητές.● Υψηλότερα δίδακτρα για τους πιο εύπορους μαθητές θα μπορούσαν να παγιώσουν το σύστημα υποστήριξης φοιτητών».Αντιδράσεις και ενστάσεις από τα  Ιδρύματα για τις διαγραφές

«Οφείλουμε να εισάγουμε το διαχωρισμό των φοιτητών σε ενεργούς και ανενεργούς», σημειώνει η μεγαλύτερη φοιτητική παράταξη, ΔΑΠ

Μεταβατικές διατάξεις και αντίθεση στην οριζόντια εφαρμογή του μέτρου της διαγραφής των αιώνιων φοιτητών προβάλλουν τα Ιδρύματα στην άκαμπτη στάση του υπουργείου Παιδείας να ξεκινήσει η διαδικασία εκκαθάρισης των μητρώων τους από τον Σεπτέμβριο του 2014. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ήταν τα μοναδικά Ιδρύματα που έθεσαν ανοικτά το ζήτημα. Αν και οι υπόλοιποι πρυτάνεις κρατάνε αποστάσεις, προβάλλουν με μετριοπάθεια κι αυτοί με τη σειρά τους την αντίθεσή τους.Ο πρύτανης ΕΚΠΑ κ. Θ. Πελεγρίνης ήταν ο πρώτος που έθιξε τη νομιμότητα μίας τέτοιας ενέργειας. Σχολιάζοντας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής την επιστολή που έστειλε στον κ. Αρβανιτόπουλο, όπου υπενθύμιζε ότι για να προχωρήσει η εν λόγω διαδικασία θα πρέπει να προηγηθούν τα Προεδρικά Διατάγματα και να συσταθούν οι Οργανισμοί στα Ιδρύματα, επισήμανε ότι «η Σύγκλητος του ΕΚΠΑ απλά εξέφρασε την ανησυχία της. Σε κάθε περίπτωση, εγώ είμαι εναντίον των οριζόντιων μέτρων. Το ίδιο έκαναν με τη διαθεσιμότητα και αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε». Οσο για τη στάση του Ιδρύματος ξεκαθάρισε: «Εμείς είμαστε ακόμα στο στάδιο της διαπίστωσης. Δεν θα προβούμε σε καμία ενέργεια μέχρι να έρθουμε σε επαφή με όλους τους φοιτητές που κινδυνεύουν με διαγραφή».
Η ανακοίνωση του ΑΠΘ ήρθε ουσιαστικά ως συμπλήρωμα στα λεγόμενα του κ. Πελεγρίνη. Ο εσωτερικός κανονισμός του Οργανισμού του Ιδρύματος εμπεριέχει την περίπτωση των «αιώνιων» φοιτητών. Σημειώνει όμως ότι προβλέπει διαχωρισμό ανάμεσα στους «αδιάφορους» και αυτούς που βρίσκονται λίγο πριν από το τέλος, με ευνοϊκή μεταχείριση για τους δεύτερους.Για τον κ. Δημοσθένη Αναγνωστόπουλο, πρύτανη του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, δεν μπορεί να γίνει καμία κουβέντα αν δεν διερευνηθεί πρώτα η νομική διάσταση του ζητήματος. «Δεν μπορώ να συμφωνήσω ή να διαφωνήσω με κάτι, αν πρώτα δεν γνωρίζω ότι είναι νόμιμο. Ακόμα όμως κι αν αποδειχτεί η νομιμότητα μιας τέτοιας διαδικασίας, δεν είναι δυνατόν να μη λάβουμε υπ’ όψιν μας τις περιπτώσεις φοιτητών που για οικονομικούς ή κοινωνικούς λόγους δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν μέχρι στιγμής τις σπουδές τους. Θα πρέπει να υπάρξει ευνοϊκή μεταχείριση».Στην ίδια κατεύθυνση προσανατολίζεται και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το οποίο όμως χαρακτηρίζει «βαρίδιο» στα μητρώα του μία μερίδα φοιτητών που εγκατέλειψε τις σπουδές της και δεν έχει κανένα ενδιαφέρον να τις ολοκληρώσει. «Ο αριθμός των δικών μας “αιωνίων” υπολογίζεται στους 3-4.000 φοιτητές. Ο νόμος υπάρχει και αναμένεται να εφαρμοστεί τον Σεπτέμβριο του 2014. Στα χέρια μας όμως έχουμε μόνο δημοσιεύματα. Καμία εντολή από το υπουργείο. Πρέπει πρώτα να επικοινωνήσουμε με τους φοιτητές μας, να δώσουμε περιθώριο σε όσους επιθυμούν να πάρουν το πτυχίο και στη συνέχεια να διαγράψουμε όσους δεν ενδιαφέρονται για τις σπουδές τους», επισημαίνει ο αντιπρύτανης Φοιτητικών Θεμάτων και Εξωτερικών Υποθέσεων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, κ. Γεώργιος Κόστα.Στο πλευρό των Ιδρυμάτων στέκεται και η μεγαλύτερη φοιτητική παράταξη, η ΔΑΠ, η οποία τάχθηκε ενάντια των διαγραφών. «Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι υπάρχουν φοιτητές που μπορεί να έχουν περάσει τα χρονικά όρια που ορίζει ο νόμος, αλλά βρίσκονται κοντά στη λήψη του πτυχίου τους. Για το λόγο αυτό, οφείλουμε να εισαγάγουμε το διαχωρισμό των φοιτητών σε ενεργούς και ανενεργούς. Οι φοιτητές που είναι ενεργοί διαχωρίζονται από τους ανενεργούς με βάση τη συμμετοχή τους στις εξεταστικές και την εγγραφή τους στα εξάμηνα», ανέφερε στην ανακοίνωσή της, ενώ ζήτησε και αξιολόγηση των καθηγητών ώστε «να διαπιστωθεί εάν η ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχουν είναι επαρκής για τους φοιτητές ώστε να ολοκληρώσουν εγκαίρως τις υποχρεώσεις τους και να αποφεύγονται οι διαγραφές».Πάντως το υπουργείο είναι κάθετο στην πρόταση των μεταβατικών διατάξεων. «Είχαμε δώσει την ευκαιρία σε όποιον ενδιαφερόταν της δυνατότητας διπλών εξεταστικών για δύο χρόνια. Πρέπει κάποια στιγμή να μπει μια τάξη στα Ιδρύματα», απάντησε σε σχετική ερώτηση των δημοσιογράφων ο υπουργός κ. Αρβανιτόπουλος.
ΓΙΟΥΛΗ ΜΑΝΩΛΗ
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.ΕΛΠΙΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ
Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής