«Στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι επαγγελματίες δηλώνουν(!) κέρδη έως και 10.000 ευρώ για να μην πληρώνουν(!) περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές από το ελάχιστο όριο των 175 ευρώ». Θ. Τσίρος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 8/9/2019.
Ταυτόχρονα με την έρευνα της Ε.Ε. για την φοροδιαφυγή που επιβεβαιώνει -για μια ακόμα φορά- ότι η φοροδιαφυγή είναι ενδημικό φαινόμενο στην Ελλάδα, προαναγγέλθηκαν μέτρα τα οποία στοχεύουν στην ελάφρυνση εκείνων κυρίως οι οποίοι συντηρούν την παραοικονομία. Στο καθαρά δημοσιογραφικό-επαγγελματικό ρεπορτάζ της Καθημερινής η αλήθεια διαχέεται μέσα στις γραμμές του κειμένου. Είναι αλήθεια, πασίγνωστη και αναμφισβήτητη, ότι: «Στη συντριπτική τους πλειονότητα»οι επαγγελματίες«δηλώνουν…» περίπου ότι θέλουν ή ότι τους συμφέρει. Όχι μόνο για να μην πληρώσουν «περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές από το ελάχιστο όριο», αλλά και για να πληρώσουν λιγότερο ή καθόλου φόρο ενώ ταυτόχρονα αποκτούν και πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές (επιδόματα τέκνων, στεγαστικά, κ.λπ.).
Αν η χώρα δεν ήταν «πρωταθλήτρια» και σε αυτόν τον τομέα -με ποσοστό αυτοαπασχολούμενων στο σύνολο των απασχολούμενων 30,65% έναντι 14,47% του μέσου όρου της Ε.Ε.(Θ. Τσίρος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 18/7/16), ερμηνεύοντας και τις «επιδόσεις» μας στην παραοικονομία και την φοροδιαφυγή- το γεγονός δεν θα είχε τόσο μεγάλη σημασία. Λόγω όμως ακριβώς αυτού του ποσοστού, ο συντάκτης της Καθημερινής στο προαναφερθέν δημοσίευμα προέβλεπε ότι: «Στο τέλος του μνημονίου, οι εκκαθαρίσεις των φορολογικών δηλώσεων, θα δείξουν ότι τα «συνήθη υποζύγια» –μισθωτοί και συνταξιούχοι– θα έχουν κληθεί να σηκώσουν ακόμη περισσότερα δημοσιονομικά βάρη». Δυστυχώς η εμπειρία, αλλά και η γνώση της Ελληνικής πραγματικότητας δεν μας επιτρέπει σήμερα να προσδοκούμε διαφορετική εξέλιξη.
Εκ παραλλήλου και προτασσόμενη (θα ισχύσει και για τα εισοδήματα του 2019) είναι η ελάφρυνση με την μείωση της φορολογίας στα κέρδη από 29% σε 24% στα νομικά πρόσωπα. Με αμετάβλητα τα δηλωθέντα εισοδήματα το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 690 εκ. ευρώ ή 34% των εσόδων από αυτήν την πηγή και «απαιτείται αύξηση των δηλωθέντων κερδών κατά 20%» για να «εκμηδενιστεί η επιβάρυνση»( Θ. Τσίρος, Καθημερινή 8/9/19). Αν και είναι δύσκολο να υπολογισθούν οι απευθείας ευεργετικές επιπτώσεις που θα έχει το μέτρο στην ανάπτυξη –αφαιρουμένων των άλλων παραγόντων που θα επηρεάσουν την πορεία της οικονομίας- το σενάριο αυτό φαντάζει μάλλον αισιόδοξο. Με δεδομένο ότι από τα περίπου 255.000 νομικά πρόσωπα/επιχειρήσεις: «1. Οι 100.000 εμφανίζουν ζημίες. 2. Οι 64.000 δηλώνουν μηδενικά κέρδη. 3. Οι 45.000 έχουν κέρδη έως 15.000 ευρώ τον χρόνο, όσα δηλαδή δηλώνει και ένας μέσος μισθωτός ή συνταξιούχος»(Θ. Τσίρος, Καθημερινή 8/9/19) η αντίδρασή τους είναι μάλλον προβλέψιμη και μετά τα νέα μέτρα.
Η πρόταξη των κινήτρων προωθείται γιατί: «Σύμφωνα με ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος, ο βασικός στόχος είναι να αυξηθεί η «φορολογητέα ύλη» […] καθώς με αυτόν τον τρόπο θα καλυφθεί μεγάλο μέρος του δημοσιονομικού κόστους…»(Θ. Τσίρος, Καθημερινή 8/9/19). Δηλαδή, εικάζεται ότι θα σπεύσουν οι φοροφυγάδες να κάνουν πιο ειλικρινείς δηλώσεις! Προφανώς, για να παρεπιδημούν η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή δεν είναι εύκολα αντιμετωπίσιμες με τα μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενα «εργαλεία» και απαιτούνται νέες ριζοσπαστικές πολιτικές. Αλλά, παρά το γεγονός ότι: «η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία», η αισιοδοξία και τα κίνητρα σίγουρα δεν θα λύσουν τα δημοσιονομικά προβλήματα ούτε θα συμβάλλουν στην αναδιάρθρωση της «αγοράς».
Αντώνης Αντωνάκος
12-09-2019
antonakosantonis@gmail.comhttp://www.antonakos.edu.gr